Co skraca żywotność oświetlenia LED?

Co skraca żywotność oświetlenia LED?

Żarówki, a właściwie lampy led, od jakiegoś czasu szturmem podbijają rynek oświetleniowy.
To nowoczesne oświetlenie pozwala zaoszczędzić sporą ilość energii, daje dużą ilość światła
i może ciekawie wzbogacić wnętrze. Ledy nadają się do stosowania jako oświetlenie
dekoracyjne, na przykład w formie podświetlenia podwieszanego stropu, wnęk w ścianach,
schodów czy szafek. Wykorzystuje się je także do tworzenia różnych ciekawych,
artystycznych instalacji świetlnych. Dzisiaj ledy używane są również jako oświetlenie główne
w mieszkaniu, oraz dodatkowe źródło światła, uzupełniające światło centralne. Aby podjąć
słuszną decyzję, dotyczącą rodzaju oświetlenia w naszym mieszkaniu, dobrze będzie bardziej
szczegółowo zapoznać się z charakterystyką popularnych lamp ledowych. Warto również
prześledzić czynniki, które mogą negatywnie wpływać na ich trwałość, by w przyszłości móc
się ich wystrzegać.

Właściwości diod LED
Źródłem światła w lampach LED jest dioda elektroluminescencyjna, na którą składają się
najczęściej dwa podstawowe elementy, to jest niebieska dioda elektroluminescencyjna oraz
pokrywający ją luminofor. Lampy LED produkowane są w specjalnych oprawach, które
umożliwiają umieszczenie ich w miejscach, w których niegdyś znajdowały się tradycyjne
żarówki. Diody LED posiadają dużo zalet. Przede wszystkim charakteryzują się niskim
zużyciem energii przy dużej jasności. Oprócz tego cechują je małe straty podczas
przetwarzania prądu w światła, a co za tym idzie, są oszczędne. Lampy ledowe są bardzo
trwałe oraz nie ulegają nagłemu wygaśnięciu, lecz stopniowo zmniejszają intensywność
emitowanego światła. Diody LED są bardzo odporne na uszkodzenia mechaniczne, ponieważ
nie posiadają części szklanych ani żarników. Do wad lamp ledowych można zaliczyć
relatywnie wysoką cenę. Ledy oferują głównie skupioną wiązkę światła, jednak ta cecha
może być uznana zarówno za wadę, jak i za zaletę. Negatywną cechą ledów jest także ich
wrażliwość na częste przepięcia oraz złe zasilanie.

Oświetlenie LED – trwałość
Lampy ledowe cechuje bardzo duża żywotność. Zasadniczo czas ich pracy może wynosić od
35 000 do 50 000 godzin, a nawet w przypadku niektórych modeli nawet 10 000 godzin. Jeśli założy
się, że lampy będą zapalone średnio 4 godziny na dobę, to zależnie od właściwości danej diody, mogą
być używane od 4 do nawet 30 lat. Weźmy konkretny przykład, dajmy na to diodę o generalnym
przewidywanym czasie świecenia wynoszącym 50 000 godzin. Jeśli będziemy z niej korzystać przez
10 godzin dziennie, to według obliczeń dioda będzie nam świeciła aż przez około 13,7 lat. Podane
przez producenta wartości nie są jednak nigdy dokładnym i rzeczywistym czasem działania żarówki,
tylko czasem statystycznym. W każdym wypadku, diody LED oferują wysoki poziom trwałości, mogą
działać do 25 razy dłużej niż tradycyjna żarówka. Odpowiednio wykorzystywana dioda LED z całą
pewnością może posłużyć dobre parę lat.

Co może zmniejszyć żywotność diod LED?
Pomimo dużej trwałości ledów i odporności na wiele czynników zewnętrznych, istnieją  
pewne czynniki, które mogą negatywnie wpłynąć na lampy LED, ograniczając ich żywotność
czy po prostu je niszcząc. Należą do nich:

●Wysoka temperatura – ledy zazwyczaj posiadają metalowe radiatory, które mają za zadanie
ograniczać ciepło dostające się do diod. Jeśli ich wielkość jest nieadekwatna, bądź jeżeli są
nieodpowiednio zaprojektowanie, ledy szybko i gwałtownie mogą ulec przegrzaniu.

●Słaba elektronika – tradycyjne żarówki posiadają prostą budowę, natomiast diody LED są
bardziej skomplikowane. Chociaż sama dioda LED może mieć okres żywotności określony
jako dłuższy niż 10 lat, inne komponenty, z których zbudowana jest dioda, mogą być znacznie
mniej trwałe. Dla przykładu, kondensatory elektrolityczne w balastach opraw LED mają
raczej ograniczoną żywotność, ze względu na ich niską tolerancję na podwyższoną
temperaturę. Elementy o mniejszej trwałości mogą znajdować się wewnątrz lub na zewnątrz
oprawy, w zależności od rodzaju diody.

●Kondensatory - większość standardowych kondensatorów elektronicznych jest wykonana z
tworzywa sztucznego, zwykle plastiku. Ich średni czas życia wynosi około 1 roku, jeśli są
regularnie używane. Kondensatory są częścią obwodu w każdym sterowniku LED. Obecnie
kondensatory wytwarzane są także z ceramiki, co zapewnia im znacznie dłuższą żywotność.

●Czynniki środowiskowe - wyższa niż założona przez producenta temperatura otoczenia, brak
przepływu powietrza wokół radiatora lub słabo regulowany zasilacz sieciowy mogą być
szkodliwe dla życia diody LED. Zbyt duża ilość ciepła stanowi prawdopodobnie główny
czynnik, który zmniejsza żywotność diod LED.

●Zmniejszenie mocy wyjściowej - Kolejnym problemem jest to, że światło wydobywane przez
diody LED może z czasem zmniejszyć swoją intensywność. Po jakimś czasie użytkowania
może utrzymywać np. tylko 70% lub 50% oryginalnej mocy. Mniejsza ilość dostarczanego
światła niektórym osobom może sprawiać problem, dlatego czasami diody LED zostają
wymieniane zanim osiągną swoją całkowitą, założoną żywotność.